Yazarlar
Emre Özpeynirci
iletisim@bursadabugun.comYakın zamanda ÖTV teşviki zor
2020.05.12 08:32 - Son Güncellenme: 2020.05.12 08:35EVET, mart ayının ikinci yarısından itibaren hayatı durduran pandemi sonrası, otomotivde sanayi çarkları yeniden dönmeye başladı. Bugün Tofaş, Toyota ve Temsa'nın üretime dönmesiyle, otomotiv sanayinde tüm fabrikalar yeniden çalışmaya başlıyor olacak.
Nisan ayında Avrupa ülkelerinde otomotiv pazarı yüzde 98'lere varan kayıplar yaşamışken, bir başka deyişle neredeyse hiç otomobil satılmamışken, Türkiye pazarının bir önceki seneye göre sadece yüzde 15 düşmesi, yüzleri güldürdü. Elbette ki bu satışların önemli bir kısmının, mart ayında araç almış ve araçlarını bekleyen müşterilere yapılan teslimatlar olduğunu da unutmamak gerekir. Olsun, yine de moral verici bir sonuç almak, herkese iyi geldi, diyebilirim.
Mayıs ayında üretime yavaş ve düşük kapasiteyle de olsa başlanacak olması, sektöre ayrı bir moral veriyor. Çünkü stokta ürün olmayınca, gerçek pazar potansiyelini anlamak da yeterli olmuyor. 'Hem perakende hem de filo müşterilerinin otomobil almakta ne kadar istekli ve kararlı olduğunu, ancak firmaların elinde yeterli stok olduğunda anlayabileceğiz' demek yanlış olmasa gerek.
OLUMLU VE OLUMSUZ ETKİLER
İşte en kritik nokta da burada başlıyor; 2018'den beri ertelenen talep ve faizlerin düşük olması, firmaların ve perakende müşterilerin elindeki araçların yaşı gibi konular pazarda bir talep olacağını gösterirken, diğer yandan da otomobil fiyatlarını direkt etkileyen kurların yüksek seyretmesi, bu talebi baskılayacak etkenler arasında yer alıyor. Son dönemde yukarı seyirdeki kurların yakın zamanda geri gelmeme durumu, yeni müşterilerin araç satın alma davranışlarını olumsuz etkileyecektir. Yukarıda saydığımız olumlu ve olumsuz etkilerin hangisinin daha güçlü olacağına göre de yılın ikinci yarısında pazarın seyri ortaya çıkacaktır.
Benim kişisel görüşüm, kurlardaki yukarı yönlü trendin, kısa sürede durulması sanki biraz daha az ihtimal görünüyor. İşte bu durumda da 2020 sonunda, geçen sene 479 bin adet kapanan pazar rakamlarına dahi ulaşılamama ihtimali olduğunu söyleyebiliriz. Bu durumda olacak satışların ağırlıklı bölümü filo satışlarından gelecektir. Firmaların bütçelerine bu yıl şirket aracı değişimlerini koyduğunu ve düşük faizli kredi maliyetini de dikkate alarak, otomobil fiyatları biraz pahalansa da araçların fiziki şartları sebebiyle bu değişimi yapmayı tercih edebilirler. Sonuçta kurlar yeniden stabil hale gelmedikçe, her geçen ay otomobil fiyatlarının daha da artacağını öngöreceklerdir.
ARAÇLAR YENİ KURLA GELECEK
Benzer şekilde perakende müşterileri içinse, birkaç alternatifli müşteri davranışı oluşacağını tahmin ediyorum. Şöyle ki; ne olursa olsun bir özel otomobile ihtiyaç duyanlar ve bunu ödeyebilecek durumda olanlar, vakit geçirmeden otomobil satın almaya yönelebilirler, böylece gelecek aylardaki olası fiyat artışlarından da etkilenmemiş olacaklardır. Bir otomobil almayı düşünen ama herhangi bir aciliyeti olmayan kesimde ise birikimini altın, döviz gibi yatırım araçlarında tutanlar, oynak fiyatlar nedeniyle bir miktar daha bekleyip, kârlı bir seviyeden Türk Lirası'na dönüş yaptıktan sonra otomobil, ev gibi ihtiyaçlarını satın almayı planlayabileceklerdir.
Ancak burada bir konu önemli; otomobil firmalarının elinde eski girişli araçlar olmadığından, hemen hemen tüm araçlar yeni kurla gelecektir ve güncel kur seviyesinden fiyatlanacaktır. Bu nedenle döviz veya altın yatırımından kazanç elde edenlerin birkaç ay sonra otomobil alma aşamasında karşılaşacakları yeni fiyatlar elde ettikleri kazanç oranında zamlanmış olabilecektir.
KOBİ'LER ALIMI ERTELEYECEK
Geçmişte benzer durumlarda markalar tarafından oluşan kur farkları kademeli olarak yansıtılabilmekteydi. Çünkü ellerinde eski maliyetten girişli araçlar olduğundan, paçal maliyetle durumu dengeleyebiliyorlardı. Ancak şu anda neredeyse hiç stok olmadığından, araçların tamamı yeni kurlardan, yeni maliyetlerle gelmiş olacak.
Tüm bu tabloya baktığımızda, bayramdan sonra yavaş yavaş ve kademeli olarak normale döneceğini beklediğimiz dönemde, kişisel olarak bir grup perakende ve filo müşterisinin, araçlar daha fazla zamlanmadan araç almaya yöneleceği yönünde. Ancak, diğer yandan pandemi sebebiyle işleri aksayan küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin, yani ekonominin orta direğinin otomobil alımlarında ertelenmeler olacağını tahmin etmek zor değil.
Bu etkiyi de dikkate alarak, ilave bir önlem alınmazsa, bu sene yıl sonu pazarının 450 bin seviyelerini ancak göreceğini söylemek mümkün. Kişisel kanaatim, yükselen kurlar da dikkate alınarak, ilk yapılacak iş ÖTV baremlerinin yani matrahların yeni kur seviyesine göre ayarlanması ile başlanabilir. Maalesef yakın zamanda bir ÖTV teşvikinin geleceğini ise pek sanmıyorum.
Yazarın diğer yazıları
- Geyiklerin arasında geyik testi 12 Mart 2024 Salı, 12:51
- Teşvik yoksa elektrikli otomobil de yok! Korkulan başladı... 06 Şubat 2024 Salı, 16:00
- Otomobillere değil, vergilere zam geliyor! 31 Ocak 2024 Çarşamba, 15:25
- Otomotiv 2024'e de rekor satışla başladı 18 Ocak 2024 Perşembe, 12:13
- Satılan her 100 otomobilin 24'ü Bursa'da üretildi! 05 Ocak 2024 Cuma, 16:43
- İşte Türkiye'ye gelecek 42 elektrikli otomobil 25 Aralık 2023 Pazartesi, 18:54
- Vergisini ödeyene otomobil bedava! 15 Aralık 2023 Cuma, 12:56
- Renault, Bursa'da 4 yılda 4 yeni model üretecek, tam elektrikli olmayacak 07 Aralık 2023 Perşembe, 19:17
- Ucuz elektrikli otomobil şansımız iyice azaldı 06 Aralık 2023 Çarşamba, 14:02
- Tekerlekli vergi dairesi 15 Kasım 2023 Çarşamba, 12:11
Yazarlar
- Bize yeni bir fuar merkezi lazım... Aysın Komitgan
- Kulislerde kimlerin adı geçiyor? Kurtuluş re... Serkan Yetişmişoğlu
- Erkekler Kupa Voley'de zafer Halkbank'ın oldu Engin Aksöz
- Hem düşüyoruz, hem eriyoruz... Çetin Sabırlı
- Seçimin en kritik ilçesinde durum nedir? Tec... Hasan Boztürk
- 'Tüketici' güvenmiyor 'patronlar' güveniyor! Elif Didem Danacıoğlu
- Geyiklerin arasında geyik testi Emre Özpeynirci
- 'Devler gibi eserler bırakmak için karıncala... Pınar Yeniyiğit
- Bursaspor'da çarşı pazar karıştı Kaan Vardar
- Seçim sonrası için senaryolar Levent Yılmaz
- Bu mahallede sahurda davul çalmak yasak Ramazan Başan
- Yılın ilk ay tutulması geliyor Fatma Zühre Doğan
- Kritik toplantının kritik notları Metehan Demir
- "Zeki Müren: Elbet bir gün buluşacağız" sergisi Kamuran Vatansever
- Bağlantı kurarken kopuyoruz Mahmut Uçakcan
- Çığlık terapisi! Şeyma Polat
- Keles'e hayırlı olsun! Başkan yeni müjdeyi v... Hasan Yalçın
- Enfes çiğ börek tarifi! Nurdan Ercan
- Enflasyon muhasebesi iş dünyasını nasıl etki... Hacı Bektaş Aykut
- Enflasyon muhasebesinde beklentiler... Kemal Tığoğulları