Mevsimsel ishalde nelere dikkat edilmeli? (ÖZEL HABER)

SEMA ÜSTÜNTAŞ / BURSADA BUGÜN

İshal süresince doğru beslenmek büyük önem taşıyor.

Özel Esentepe Hastanesi'nden Dahiliye Uzmanı Dr. Mehmet Ali Ecer ishalden korunmanın ilk kuralı olarak hijyene özen göstermeye dikkat çekiyor.

''HAFİF YAŞANAN SIVI KAYIPLARINDA, BİRKAÇ BARDAK SU İÇEREK BU SIVI KAYBINI GİDERMİŞ OLURSUNUZ''

Dr. Ecer, ''Yaz mevsiminde polikliniklerimize ishal yakınması ile gelen çok sayıda hastamız oluyor. İshal, bağırsak fonksiyonlarının bozulma haline denir. Beslenirken aldığımız besinler; mide ve ince bağırsakta sindirildikten sonra kalın bağırsakta su kısmı emilince, posa kısmı dışkı olarak atılıyor. İshal dediğimiz olay; bağırsaktaki hareketlenmelerin artması, sulu kısmın emilmemesiyle beraber sulu dışkılamanın oluşmasıdır. Sulu dışkılama; hem dışkı kıvamının sulu olması, hem de sıkça tuvalete çıkma eğiliminde olma durumudur. İshalle beraber vücuda emilmesi gereken sıvının, emilmemesinden dolayı sıvı kaybı oluşmaktadır. Özellikle sıvı kaybının önem arz ettiği yaş ve hastalık gruplarında, ishal konusuna daha çok dikkat edilmesi gerekiyor. Sıvı kaybının derecesine göre hastalıkta bazı belirtiler olur. Vücutta yüzde 4 civarında bir sıvı kaybı oluşmuşsa kişide; susama, ağız kuruluğu hissi yaratır. Bu sıvı kaybı biraz daha arttığı zaman hastalarda; halsizlik, yorgunluk ve bulantılar gözlemlenir. İleri seviyedeki sıvı kayıplarında ise; bilinç bulanıklığı, kalpte ritim bozukluğu ve genel durum bozukluğu ortaya çıkmaktadır. Hafif yaşanan sıvı kayıplarında bir kaç bardak su içerek bu sıvı kaybını gidermiş olursunuz'' dedi.

Özel Esentepe Hastanesi'nden Dahiliye Uzmanı Dr. Mehmet Ali Ecer, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Sıcak havaya, şehir değişikliğine ve farklı beslenmelere bağlı olarak kısa süreli ishaller sıkça görülmektedir. Dolayısıyla ishalleri; akut ishal ve kronik ishal olarak ikiye ayırıyoruz. Akut ishaller; çok müdahale gerektirmeyen, iki veya üç gün içerisinde kendiliğinden iyileşen ishal türüdür. Daha çok besin zehirlenmesi, bağırsak ya da viral enfeksiyonlardan kaynaklı oluşmaktadır. Bazen mevsim itibariyle aşırı tükettiğiniz meyve fruktozları ishal ile sonuçlanabiliyor. Bu ishaller genellikle kendiliğinden geçer. Bazı ishaller daha uzun sürer. Dışkının hem görünümü, hem de tetkikleri sonucunda farklı analizler alınabilir. Kronik ishal türü, yıllarca süren ishallerdir. Ayırıcı tanı koyarken gaita tekniği ile dışkının mikroskobik analizinin yapılması oldukça önemlidir. Bununla birlikte sıvı kaybının olup olmadığını anlamak için; kişinin vücudundaki elektronik dengelerine, karaciğer ve böbrek fonksiyonlarına da bakılması gerekiyor. Enfeksiyona karşı oluşan beyaz kan hücrelerinin artmasına bakılarak hastalığın enfektif mi, parazit mi veya bakteri mi olduğunu belirleyip tedavisinin ona göre yapılması lazım. Özellikle çocuk yaş gruplarında yaşanan vücuttaki sıvı kaybı çok önemlidir. İleri yaşlarda ve kronik hastalığı olan kişilerde ise vücuttaki sodyum, potasyum dengesizliğinden kaynaklı sorunlar ortaya çıkabiliyor. Genel alınan önlemlerle ishal geçmediği takdirde mutlaka hekime başvurulması gerekiyor. Tedavilerde, alınan sonuçlara yönelik uygulamalar yapılıyor. Özellikle yaz mevsiminde hijyene dikkat etmek çok önemlidir. Bunun yanı sıra sürekli olarak aynı besini tüketmemek ve vücudun ihtiyacı kadar sıvı tüketmek gerekir. Tedavi sürecinde ilaçların düzenli kullanılması da iyileşmeyi hızlandırır. Bazı ilaçlar ya da kimyasallar ishal yapabilir. Özelikle kontrolsüz veya bilinçsiz antibiyotik kullanımı bağırsaktaki faydalı mikroorganizmaların ortadan kalkmasıyla sindirimin bozulmasına, akabinde ishale yol açabiliyor. Bu tarz rahatsızlıklarda ise; antibiyotiğin değiştirmesiyle önüne geçmek mümkün. İshal olan bir kişinin beslenmesinde bulantı ve kusma gibi şikayetleri yoksa, sıvı tüketimini mutlaka ağızdan almalı. Bazı hastalar, kusmayla birlikte ağızdan alacağı ilacı kaybedeceği için ilaçların etkisini görmez. Bu yüzden ağızdan bulantı veya kusma nedeniyle yeterince sıvı alamayan insanların, damar yoluyla sıvı takviyesi alması gerekir. Vakalarda ilk etapta bulantı, kusma varsa; hastanede kısa süreli yatarak tedavi görmeleri önerilebilir. Bu süreçte kızartma türü, baharatlı ve acılı besinlerden kaçınılmalı; yağsız besinler tüketilmelidir. Daha çok sebze yemekleri, çorba gibi sıvı besinleri yemenizi öneririm. Klasik olarak bilinen haşlanmış patates ishali azaltır. Yine muz tüketimi potasyum değeri yerine geçtiği için hastalara önerilebilir.''