Bakan Koca'dan önemli açıklamalar

Bakan Koca'nın konuşmasından satır başlıkları; 

Salgın boyunca üzerimde çok ağır bir sorumluluk olsa da her durumda karşınıza çıkıp sizlere gelişmeleri iletmeye çalıştım. Bunun görev olmasının yanında insani yanı da var.
Korku dolu haberleri en anlaşılır şekilde açıklamak ve bunu salgın boyunca yapmak gerçekten çok zor. Bu zorluktaki en büyük desteğim sizler oldunuz. Beni ailenizin bir ferdi olarak kabul ettiniz. Hepinize ayrı ayrı teşekkür ederim. 

BİLİM KURULU'NA TEŞEKKÜR 

Salgın hastalık ortaya çıkınca ülkemizde kendisini tüm dünya devletleri gibi karanlık bir tünelin içinde buldu. Biz ilk günden beri bilimin ışığıyla o tüneli aydınlatmaya ve önümüzü görmeye çalıştık. Ülkemizin her bir ferdini arkamıza alarak yolumuzu belirlemeye çalıştık. Huzurlarınızda bir kez daha Bilim Kurulumuza teşekkür etmek isterim.

Tünelin ucunda bir ışık belirince arkamızdakilerin öne doğru atıldığına, önden gidenleri ezmeye çalışmasına da şahit olduk. Bu her ne kadar işimizi zorlaştırsa da elimizdeki meşaleyi bırakmadan, bilimden vazgeçmeden yolumuza devam ettik. Salgın her alanda bizi etkiledi. Dünyanın ahlakını yeniden tanzim etti. Ülkelerinin birbirlerinin yardım malzemelerine el koyduklarına şahit olduk. Alışkanlıklarımız değişti. Bunlar sancılı değişikliklerdir, farkındayım.

Tarih bu yılları hastalığa adını veren 2019'dan başlayarak büyük salgın yılları olarak anacaktır. Günlük vaka sayıları virüs ilk çıktığında dünyada 80 binlerdeydi şu an neredeyse 9 kat artışla 700 binlere ulaştı.  

Birçok ilimizde yüzde yüzleri geçen artışlar oldu. İl ziyaretleri ile yerinde değerlendirme, HES kodunun kullanımı, toplu etkinliklerin ertelenmesi, kademeli mesai uygulaması, düğün ve nişanlara sınırlama kısıtlaması, açıkta sigara içme yasağı, dışarıya çıkış kısıtlamaları gibi yaygın tedbirler hayata geçirildi. Yerel imkanların seferber edildiği yoğun bakım kapasitelerimizin hızla artırıldığı bir dönemi yaşadık. 

Valilerimiz ile yaptığımız görüşmeleri ve illerin durumunu anlık olarak kamuoyu ile paylaşmaya gayret ettim. 

İstanbul'da vaka sayılarında önemli düşüş sağlandı. Bu durum yoğun bakım doluluk oranlarına yüzde 25 olarak yansıdı. 

Günlük vaka sayılarında Gaziantep'te %66 Tekirdağ, Bursa ve İzmir'de %60 azaldı. 

İNGİLTERE'DEKİ YENİ KORONAVİRÜS MUTASYONU

Bugünlerde dünya virüsün mutasyonuyla ilgili tedbirlere yoğunlaşmış durumdadır. Biz de gerekli tedbirleri vakit geçirmeden uyguladık. İngiltere bir mutasyon olduğunu ve bunun virüsün daha hızlı yayılmasına neden olduğunu ilan etti. Bu mutasyon eylül ayından beri mevcut.

Mutasyonun yayılma hızını artırması çarpan etkisi yapabilir ancak mutasyon ve varyasyonlar düzenli olarak taranmaktadır. Anlaşılan ok i İngiltere'deki kontrolsüz vaka artışının nedeni araştırılırken eylül ayından beri var olan mutasyon dikkati çekmiştir.

Türkiye hastalığı önemseyerek tedbirleri en erken alan ülkelerin başında yer almaktadır. Bu sayede virüsün ülkeye girişini 3 ay geciktirdik. Virüs daha hızlı bulaşsa da tedbirler en etili silahımız.

"İNAKTİF AŞI BİLİNEN EN KADİM AŞI YÖNTEMİDİR"

DSÖ de bu durumun aşı çalışmalarını olumsuz etkilemeyeceğini açıkladı. Bugün en çok merak ettiğiniz konunu aşı olduğunu biliyorum. Huzurlarınızda bir kez daha inaktif aşı tercih ettiğimizi izah etmek istiyorum. İnaktif aşı bilinen en kadim aşı yöntemidir. En basit ifadeyle virüs uygun ortamlarda çoğaldıktan sonra öldürülerek onu tanıması için vücuda enjekte edilmesidir.

Bu aşı türüyle ilk defa bağışıklama amaçlı aşı yapılmıyor. Bu , faydasından emin olduğumuz bir yöntemdir. Ayrıca ülkemizde devam eden aşı çalışmalarından önde giden 3 tanesi inaktif aşılardır. Bununla birlikte ülkemizde adenovirüs temelli iki aşı adayımız insan çalışmalarına ulaşmıştır.

Başından beri Türkiye'de klinik çalışması olan, kendi insanımızda etkisi gösterilmiş bir aşıyı kullanmak istediğimizi beyan ettik. İnaktif aşının ülkemizdeki faz-3 klinik çalışması başarıyla sürmektedir. Vaka sayılarının yüksek olduğu günlerde çalışma da çok hızlı ilerlemekteydi.
Vaka sayıları aldığımız tedbirlerle hızla azalınca klinik çalışma da yavaşlamış oldu.Kurumumuzda çalışmanın ara sonuçlarını Bilim Kurulumuza sunmuştur.

"ÇİN AŞISI PAZARTESİ TÜRKİYE'YE GELECEK"

Klinik çalışmaların somut sonuçlarını bekledik. Ülkede çok vaka varken çalışma daha hızlı ilerlemektedir. Vaka sayıları hızla azalınca klinik çalışmada yavaşlama oldu.

Bilim Kurulumuzun değerlendirilmeleriyle aşının ülkemizde kullanılması konusunda aşının Türk insanında etkili ve güvenilir olduğundan eminiz.

Çin makamları da Türkiye'ye gönderilecek aşı için onay işlemlerini tamamladılar.

Aşılarımız bir aksilik olmazsa pazarı pazartesiye bağlayan gece yola çıkıyor.  

AŞI YAPILAN GÖNÜLLÜLERLE İLGİLİ BİLGİLER 

Çalışma Türkiye'de 14 Eylül 2020 tarihinde başlamıştır.

En sık görülen yan etkiler yorgunluk, baş ağrısı ve aşı bölgesinde ağrı. 

Çin aşısı yüzde 91,25 etkili. 

AŞILAMA NE ZAMAN YAPILACAK?

Bilim Kurulumuz daha önce geniş bir çalışma yaptı. 4 aşamalı bir strateji hazırlandı. İlk planda sağlık çalışanları olmak üzere yapıldı. Birinci aşamada 9 milyona yakın kişi olacak. Şubat sonuna kadar elimizde olmasını düşündüğümüz 50 milyon aşı olduğunu söylemiştim. İlk planda sağlık çalışanları olacak. En geç Nisan'a kadar yaygın ilk iki hatta üçüncü aşamada olan kişileri aşılamayı düşünüyoruz. Bu aşılamayı yaparken aile sağlığı merkezlerimiz ve hastanelerimiz, kamu üniversite hatta özel hastanelerimiz bu aşılama için kullanılacak. Günde ortalama 2 milyon doza kadar aşıyı yapma imkanımız olacak.

Türkiye'de mutasyon vakası var mı? 

Türkiye'de de benzer mutasyonlar var.

Bizdeki veriler de bulaştırıcılığı arttığı yönünde olan bir yaklaşımdı. Ama ingiltere'de birden fazla mutasyon oldu.

Bizde buna benzer bir mutasyona rastlanılmadı.

Genel olarak dünyada mutasyonun bulaştırıcılığı artması yönünde olduğunu biliyoruz. 

YERLİ AŞI ÇALIŞMALARI 

5 tane ilave aşının faz safhasına, insan çalışma safhasına geldiğinin, bunlardan 3 tanesinin inaktif aşı olduğunu söylemiştim. Adenovirüs çalışması da ayrıca söz konusu. Zannediyorum ocak ayı içerisinde bunlardan 1-2 tanesi daha faz çalışmasına geçmiş olur.

Bunun dışında inaktif olan faz-1 çalışmasını tamamlamış olan aşı çalışmamızla ilgili faz-2'de 200 kişiyle yapılmış olacak. Bununla ilgili gönüllülerin sağlık taramalarına başlandı. 

BREZİLYA'NIN FAZ-3 ÇALIŞMALARININ SONUÇLARINI AÇIKLAMAYI ERTELEMESİ

Bununla ilgili bir şey söylemem mümkün değil. Brezilya'nın kendi iç sorunu olabilir. Türkiye'deki başarsının bu aşıların, bizim vatandaşımız üzerindeki etkisin görerek aksiyon almak istiyoruz demiştim. O dönemde hem Pfizer hem de SinoVac aşısına faz-3 çalışmasına izin vermiştik. Bizim için bizim sonuçlarımız önemli.
Bu sonuçları görmemiz diğer sonuçlardan daha önemli olduğu kanaatindeyim. 3 gün önce de enstitü %50'nin üzerinde güvenilirliğin olduğunu, %90'ın üzerinde koruyuculuğun olduğunu söylemişti.

UĞUR ŞAHİN'İN TÜRKİYE İÇİN YETERLİ AŞI DEPOLANDI AÇIKLAMASI--GÖRÜŞMELER NE DURUMDA?

Bu konu biraz fazla gündeme getirilen ve yer yer yanlış bilgi aktarımının olduğunu gördüğümüz bir konu. Biontech aşısıyla ilgili tabii ki inaktif aşıyı önemsemiştik ama başından itibaren bu aşıyı geliştiren iki Türk bilim insanımız olması nedeniyle yakın iş birliği içerisinde bu aşının Türkiye'de uygulanmasını istedik.
Bununla ilgili başından beri bize söylenen 25 milyon gibi bir aşı olabileceği 2021 için.
Fiyat boyutuyla herhangi bir sorunumuz olmadı.

Ama esas bu dönemde yaşadığımız sorun şu oldu: Bu dönemde aşının üretimiyle ilgili sorumluluk taşımama durumunun sözleşmeye yazılması istendi.
Acil kullanım izni olduğu için şu dönemde bu üretimle ilgili bir sorun olma durumunda sorumluluk taşımamayı sözleşmeye konmak istenmedi.
Biz bundan yana olmadık. Ben Uğur Hoca'yla son 2-3 gün 5-6 defa görüştüğümüzü, Uğur Hoca'yla bu sorunu kısmen aştığımızı söyleyebilirim.

Sözleşmenin miktarıyla üretimle ilgili bir sorun olduğunda sorumluluk taşıyabileceklerini belirten bir maddeyi koymaya karşılıklı razı olduk. Sözleşme miktarından daha fazla bir sorumluluk taşımama noktasında ısrarlı olduklarını, bunu aşmamızın mümkün olmadığını ifade ettiler. Biz bunu vatandaşımıza sözleşmenin miktarınca sorumluluk taşınabileceğini belirterek bu aşıyı yapabileceğimizi konuşmuş olduk. mart ayı sonuna kadar 4.5 milyon, opsiyonel olarak da 30 milyona kadar söz konusu olabileceğini görüşmüş olacağız.

Bu gece veya yarın muhtemelen sözleşme imzalanmış olur. Bu aşının da bu süreçte yaygın bir şekilde imkanlar ölçüsünde kullanımını sağlamış olacağız.

AŞILAR NEREYE GELECEK? İLK ETAPTA KAÇ DOZ?

SinoVac aşısı ilk planda 3 milyon olarak gelecek. Toplam şubat ayı sonuna kadar 50 milyon gibi bir sözleşme yapıldı. 3 milyon ilk partinin pazartesi sabah Türkiye'de olacağını söyleyebilirim. Biontech-Pfizer aşısı mart sonuna kadar 4.5 milyon gibi planladık. ocak ayında zannediyorum 1-1.5 milyon gibi bir kısmı gelmiş olacak. Önümüzdeki haftalar bunu bir takvimle netleştirerek Uğur Hoca bildirmiş olacak.

Pfizer aşısının fiyatının dünyada birçok ülkeye satılan fiyattan daha aşağı olduğunu söyleyebilirim. Firma açıklamasını istemiyor ama dünyada satılan fiyatlardan daha aşağı olduğunu bileli.
Sinovac aşısı firmanın bunu açıklamamamızı ama bu fiyatın diğer ülkelerde satılabilecek ve satılan rakamlardan da düşük olduğunu belirtmiş olalım. Dünyadan daha ucuza hem SinoVac hem pfizer aşısını almış olacağız.

Sözleşme gereği 11 AralıK'tan sonra Türkiye'ye gelmesi yazılıydı. Ayın 5'inden itibaren firmada depolarda bu aşı hazırdı. İzinlerin alınması bu gecikmeyi oluşturmuş oldu. Başka hiçbir sebebi yok. Bugün de bütün izinler tamamlandı.

AŞI ZORUNLU OLACAK MI?

Kapalı ortamlara geçtikçe giderek artmaya başladı. Misafirlik ev içi bulaş anlamında %85'lere kadar çıkmış oldu. Virüsün bulaştırıcılığının da arttığı bu dönemde bir araya gelmeleri olabildiğince azaltmak gerekiyor.

AŞININ KORUYULUĞU 

%91.25. Her geçen gün, vaka sayıları arttıkça bu oran daha da yükselecek. Gönüllüler arasında 40 enfekte olan kişi olduğunda, şu an 29, sonlanmış olacak. 40 dediğimiz, aşılanmış olup Kovid geçiren kişi sayısı. Aşılanmış veya plasebo. Salgının seyri vakalar giderek azaldıkça uzamış oluyor. Ne kadar süreceğini söylemek zor fakat şu an %91.25 koruyuculuk. Aşı zorunlu değil demiştik. Aşının zorunlu olarak yapılmasından yana değiliz. İkna ederek bu aşının yapılması gerektiğine inanıyoruz. Kendim de sağlık çalışanlarıyla birlikte ilk aşıyı olan kişilerden biri olacağım.

GRİP SALGINI 

Şu an influenzayı görmüyoruz. Taramalarımızda daha görmüş değiliz. Dolayısıyla vatandaşımızın tedirgin olmasına gerek yok. Tabii ki bu dönemde alınan tedbirlerin katkısı çok büyük. Çünkü influenzanın daha çok çocukluk yaş grubunda görüldüğünü biliyoruz.