AİHM'den adil yargılanmaya onay

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 11 Nisan 2013 tarihinde kabul edilen "İnsan Hakları ve İfade Özgürlüğü Bağlamında Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair" 6459 sayılı kanunu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'yle uyumlu buldu.

Mahkeme, 6459 sayılı kanunun 21'inci maddesiyle AİHM kararlarının uygulanmasını denetleyen Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi önündeki bazı davalara yeniden yargılanma imkanı getirilmesini gerekçe gösterip, dava dosyası yeniden açılmadığı için Ankara'dan davacı olmak isteyen Hulki Güneş adlı Türk vatandaşının başvurusunu geri çevirdi.

Hulki Güneş, AİHM'nin adil yargılanmadığına dair 2003 yılında hakkında aldığı karar temelinde yeniden yargılanmak için Türk mahkemelerine başvuruda bulunmuş, fakat bu talebi geri çevrilmişti. Güneş, yeniden yargılanma talebi geri çevrildiği için 2009 yılında AİHM önünde Ankara'ya karşı yeni bir dava açmak için şikayette bulunmuştu.

Ancak AİHM, 11 Nisan 2013 tarihli insan hakları ve ifade özgürlüğü kanununu gerekçe gösterip Güneş'in başvurusuna olumsuz yanıt verdi. AİHM'nin başvuruyu geri çevirmesi, yeni kanunun 21'inci maddesiyle, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun hükümlü lehine yargılamanın yenilenmesi nedenlerini düzenleyen 311'inci maddesine geçici bir madde eklenmiş olmasından kaynaklanıyor.

Eklenen maddeye göre, AİHM'nin kesinleşmiş ihlal kararlarından, 15 Haziran 2012 tarihi itibarıyla Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi önünde denetlenmekte bulunanlar bakımından kanunun 311'inci geçici maddesinin ikinci fıkrası hükmü bundan böyle uygulanmıyor. Bu durumda olanlar maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunabiliyor.

AİHM'nin bugün açıkladığı "kabul edilemezlik" kararı, Hulki Güneş gibi Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi önünde dosyası olan yaklaşık 240 Türk vatandaşı için örnek teşkil ediyor.