Nijerya'da tehlikeli güzellik anlayışı: 'Cilt beyazlatma'

Afrika'nın en yüksek nüfusa sahip ülkesi Nijerya'da, çok sayıda kadın ve erkek "daha güzel görünmek" için cilt beyazlatma uygulamalarına başvuruyor.

Sağlık uzmanları ve aktivistlerin işlemlerin tehlikeli olduğu yönündeki uyarıları ve çeşitli kampanyalarla konuyu kamuoyuna taşımasına rağmen, ülkede cilt beyazlatma insanların gündelik hayatının parçası haline geldi.

Sadece kadınların değil erkeklerin de büyük ilgi gösterdiği cilt beyazlatma ürünlerini satın alabilmek için temel ihtiyaçlardan bile vazgeçilebiliyor.

Ülkede hamile kadınlar, doğacak çocuklarının beyaz olması umuduyla çeşitli ilaçlar kullanırken, bazı kadınlar, eşleri cilt beyazlatma ürünleri alamadığı gerekçesiyle boşanma davası açıyor.

Ten rengine çok önem verilen ülkede, bazı kültürlerde yer alan "Beyaz, Tanrı'nın isteği, siyah ise şeytanının isteği" şeklindeki batıl inanç, açık tenlilerin "daha iyi, daha üstün" olduğu algısı oluşturuyor.

Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ), 2011'de yayımladığı verilere göre, Nijerya'da kadınların yüzde 77,3'ü düzenli olarak cilt beyazlatma ürünleri kullanıyor.

Rapora göre, Afrika ülkelerinden Togo'da kadınların yüzde 59'u, Güney Afrika'da yüzde 35'i ve Senegal'de de yüzde 27'si cilt beyazlatma için çeşitli kimyasal ürünlere başvuruyor.

Dermatoloji Uzmanı Hajia Bilkisu Abubakar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, cilt beyazlatma işleminin tehlikeli sonuçlar doğurabileceği yönündeki pek çok uyarıya rağmen, bu yönteme başvuranların sayısının her geçen gün arttığına dikkati çekti.

Abubakar, son zamanlarda kliniklerde cilt beyazlatma işlemi nedeniyle çeşitli komplikasyonların geliştiği kişilerin sayısında ciddi artış olduğunu belirtti.

Bu işlemi yaptıran kişilerin cildinin ilk aşamada çok iyi göründüğünü fakat birkaç yıl sonra kötüleştiğini söyleyen Abubakar, yıllar geçtikçe de cildin korkutucu hale gelebileceği uyarısında bulundu.

Abubakar, cilt beyazlatma işleminin genel sağlık açışından da tehlikeli sonuçlara yol açabileceğine işaret ederek, "Cilt beyazlatma işlemi ister organik ürünler ister krem ya da ilaç yoluyla olsun, hangi yöntem kullanıldığı fark etmeksizin başta enfeksiyon olmak üzere çeşitli sorunlara neden olabilir." ifadesini kullandı.

Cilt beyazlatma ürünlerinin genellikle hidrokinon veya kortikosteroid gibi temel bileşenler içerdiğini anlatan Abubakar, bu bileşenlerin kan şekerinin yükselmesine neden olabileceğini, bazı durumlarda böbrekleri etkileyebileceğini ve cilt kanseri riskini artırabileceğini kaydetti.

"Açık tenlilere öncelik veriliyor"

Cilt beyazlatma ürünleri kullanan 23 yaşındaki Emmanuel Gloria, açık tenlilerin daha dikkat çekici olduğunu düşündüğünü ve bu nedenle bu ürünleri kullanmaya başladığını belirtti.

Eskiden cildinin çok siyah olduğunu, bu nedenle öz güveninin olmadığını ancak şimdi kendini daha iyi hissettiğini anlatan Gloria, "Burada açık tenli insanlar direkt güzel ya da yakışıklı olarak görülüyor. Açık tenli arkadaşlarım vardı ve ne zaman bir yere gitsek hep dikkat çekiyorlardı. Ben de güzel olacağım düşüncesiyle bu ürünleri kullanmaya başladım." dedi.

"Kendine Güven ve Kendinle Gurur Duy" kampanyası

Nijerya Kuzeyli Kadınlar Sosyal Değişim Federasyonu (NNWSCI) Başkanı Dr. Zeynep Muhammed Satahu, ülkede özellikle kadınların ten renkleri nedeniyle öz güven kaybı yaşadığını söyledi.

Halkın, cilt beyazlatma kremleri için yılda 50 milyon dolardan fazla harcadığını kaydeden Satahu, "Bu ürünleri satanlar, ürünlerin insanlar için ne kadar tehlikeli olduğunun farkında ama bu işten çok para kazandıkları için tehlikesini umursamıyorlar." dedi.

Satahu, "Özellikle kuzeydeki kadınlar için cilt beyazlatmak her şeyden daha önemli. Burada insanlar yoksullukla mücadele ederken kadınlar krem için son kuruşunu harcayabilir." ifadesini kullandı.

NNWSCI olarak cilt beyazlatmaya karşı mücadele için "Kendine Güven ve Kendinle Gurur Duy" kampanyası başlattıklarını belirten Satahu, "Bu kampanya kapsamında zaman zaman üniversite ve liseleri ziyaret ediyoruz. Gençlere cilt beyazlatmanın ne kadar tehlikeli olduğunu anlatıyoruz. Ayrıca evlerde, pazarlarda, topluca gördüğümüz insanları bilgilendiriyoruz ve ayda bir cilt beyazlatmaya karşı radyo tiyatrosu düzenliyoruz." dedi.

Cilt beyazlatma ürünleri 200 dolara kadar satılabiliyor

Nijerya'da kozmetik ürünler satan mağaza sahibi Yunusa İbrahim de kozmetikler arasında en çok cilt beyazlatma kremlerinin tercih edildiğini söyledi.

Bu ürünleri genellikle kadınların tercih ettiğini aktaran İbrahim, "Ürünler kalitesine göre satılıyor ve herkes kendi bütçesine göre alıyor. Bazı ürünler 200 dolar olmasına rağmen yine de alınıyor." dedi.