Kedilerde FİP hastalığı nedir? FİP insanlara bulaşır mı? FİP hastalığı belirtileri nedir? FİP nasıl tedavi edilir?

Kedi sahiplerini oldukça endişelendiren ve ölümcül sonuçlara neden olan FİP hastalığı sebebiyle Güney Kıbrıs'ta Ocak ayından itibaren 300 bin kedi hayatını kaybetti. Peki Kedilerde FİP hastalığı nedir? FİP insanlara bulaşır mı? FİP hastalığı belirtileri nedir? FİP nasıl tedavi edilir?

Kedilerde FIP, iki ana formda görülür:

Kuru (Non-Effusive) Form: Bu form, vücudun çeşitli organlarında iltihabi reaksiyonlara neden olur. Belirtiler genellikle daha yavaş ilerler ve lenf bezlerinde büyüme, gözde iltihaplanma, nefes darlığı, iştahsızlık, ateş ve kilo kaybı gibi çeşitli semptomları içerebilir.

Islak (Effusive) Form: Daha akut ve yaygın olan bu form, karın veya göğüs boşluğunda iltihaplı sıvı birikmesine neden olur. Bu durum, karın şişliği, hızlı nefes alma, letarji ve iştahsızlık gibi belirtilerle kendini gösterir.

FIP, bulaşıcı bir hastalık olmasına rağmen, FCoV'nin FECV formu kediler arasında kolayca bulaşırken, FIPV formu doğrudan bir kediye diğerine bulaşmaz. Bunun yerine, FIPV'nin gelişimi, virüsün bireysel bir kedinin vücudunda mutasyona uğraması ve FIP'e yol açması ile ilgilidir. Bu nedenle, bir kedinin FIP geliştirme riski, genetik yatkınlık, bağışıklık sisteminin durumu ve çevresel faktörler gibi bir dizi faktöre bağlıdır.

FIP tedavisi zordur ve genellikle destekleyici bakım ve semptomların yönetilmesine odaklanır. Ancak, son yıllarda bazı antiviral ilaçlar umut verici sonuçlar göstermiş, ancak bu tedavilerin erişilebilirliği ve maliyeti değişkenlik göstermektedir. Erken teşhis ve uygun tedavi yönetimi, FIP'li kediler için yaşam kalitesini ve süresini artırabilir.

FIP HASTALIĞI İNSANLARA BULAŞIR MI?

FIP (Feline Infectious Peritonitis) hastalığı insanlara bulaşmaz. FIP, Feline Coronavirus (FCoV) tarafından kedilerde neden olunan özel ve genellikle ölümcül bir hastalıktır. Bu virüsün insanlar dahil diğer hayvan türlerine bulaştığı veya onlarda hastalık yarattığına dair bilimsel kanıt bulunmamaktadır. FCoV, özellikle kedilere özgüdür ve insanlarda hastalığa neden olan coronavirüslerden farklıdır.

İnsanlar, COVID-19 pandemisi sırasında geniş çapta tanınan SARS-CoV-2 gibi farklı coronavirüs türlerine duyarlıdır, ancak bu virüsler zoonotik olarak kabul edilir, yani hayvanlar ve insanlar arasında bulaşabilir. Bununla birlikte, FIP'e neden olan FCoV'un zoonotik olmadığı ve insan sağlığı için bir tehdit oluşturmadığı bilinmektedir.

FIP BELİRTİLERİ NELERDİR?

Kedilerde Fip hastalığının, ıslak ve kuru form olmak üzere iki formu bulunur. Islak form daha sık görülür (vakaların yüzde 60 ila 70'i) ve kuru formdan daha hızlı ilerler.

Islak Formda; Abdomen ya da göğüs içerisinde sıvı birikmesi şekillenir ve güç solunuma neden olur. Karında genişleme gözlenir. Diğer semptomlar iştahsızlık, ateş, kilo kaybı, sarılık ve ishaldir.

Kuru formda ise; iştah kaybı, ateş, sarılık ve kilo kaybıyla karekterizedir. Sıvı toplanması minimal düzeydedir. Ayrıca göz ve sinirsel belirtiler de görülebilir. Buna bağlı olarak yürümede zorluk, paraliz (felç) ve görme kaybı gelişebilir.

Fip'te genel olarak görülen belirtiler şu şekilde sıralanabilir. Ama bu belirtilerin görülmesi de FIP tanısının konulabilmesi için yeterli değildir:

İştahsızlık ve kilo kaybı

Ateş

Halsizlik ve durgunluk

Karın bölgesinin şişmesi

Görme sorunları, gözün sulanması ve gözde renk değişimi

Solunum sorunları ve nezle

Denge sorunları

Genel psikolojik durumda değişme, mutsuz ifade

FIP'İN TEDAVİSİ VAR MIDIR?

Hastalığın kesin tedavisi yoktur. Bağışıklık sistemi güçlendiriciler, interferonlar, vitamin kürleri (özellikle C vitamini), antibiyotik desteği en önemli tedavi araçları arasındadır.

Tedavi sadece semptomatik olarak yapılmaktadır. Bağışıklık sistemini güçlendirmeye çalışmak ve ikincil olumsuzlukları (sekonder enfeksiyonları) ortadan kaldırmaya yönelik destek tedavisi uygulanır. Kortikosteroid uygulamaları, immunosupresif ilaçlar, antibiyotikler, dengeli beslenme ve sıvı alımı bazı vakalarda yararlı olmaktadır.

Islak FIP'te karında biriken suyun zaman zaman alınması kedinin solunumunu rahatlatabilir. Veteriner hekimin bilgisi dahilinde doğal ürünler denenebilir. Ancak hastalığın efuziv formunun herhangi bir tedavisi yoktur.