GDO raporu, ödüllü genetikçinin başını yedi

Mersin Limanı'nda ele geçirilen pirinçlerle ilgili GDO tartışmasında her gün yeni bir gelişme yaşanıyor. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker'in daha önce, 'hatalı' dediği 'pirinçlere GDO'lu' diye rapor veren İTÜ dün geri adım attı. İTÜ Rektörlüğü, Moleküler Biyoloji-Genetik ve Biyoteknoloji Araştırma Merkezi'ndeki laboratuar incelemesinde hata yapıldığını kabul etti. Rektörlük tarafından yapılan yazılı açıklamada, "Raporların incelenmesi için rektörlüğümüz tarafından kurulan komisyon, süreçte usul ve deneysel kurgu hataları olduğunu saptamıştır. Dolayısıyla MOBGAM tarafından verilen raporlarda belirtilen sonuçlar teknik olarak geçersizdir. Bu hususlara istinaden sorumlu kişi hakkında soruşturma başlatılmış ve soruşturma sonuçlanana kadar görevinden açığa alınmıştır" denildi.

RAPORU VEREN ÖDÜLLÜ GENETİKÇİ ÇIKTI

İTÜ Rektörlüğü'nün dünkü basın açıklamasında 'sorumlu kişi' diyerek isim belirtmediği kişinin ismi bugün netleşti. Daha önceki raporlarda da ismi silinen akademisyenin bu alanda bir çok ödülü olan Doç. Dr. Alper Tunga Akarsubaşı olduğu ortaya çıktı. 01 Ocak 1969 doğumlu Doç. Dr. Akarsubaşı 1992 yılında Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü'nden mezun oldu ve doktorasını da burada yaptı. 2011'de Dr. Orhan Öcalgiray Moleküler Biyoloji Biyoteknoloji ve Genetik Araştırma Merkezi Müdürü olan Doç. Akarsubaşı, Ocak 2011'de Dr. Fahir İlkel doktora bursu, Mart 2002'de TÜBİTAK-NATO doktora araştırma bursu, Temmuz 2004'te TÜBİTAK-NATO doktora sonrası araştırma bursu, Temmuz 2011'de ise UTİB Türkiye Tekstil ve Konfeksiyon Sektöründe 4'üncü Uluslararası AR-GE Proje Pazarı Zirvesi'nde Koruyucu Tekstiller kategorisinde proje teşvik ödül birinciliği kazandı. Uluslararası hakemli dergilerde 10 adet makalesi yayınlanan Doç. Akarsubaşı'nın Uluslararası bilimsel toplantılarda 20 bildirisi basıldı.

GDO YOK DEMİŞLERDİ

GDO'lu pirinç tartışmaları üzerine Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker ile Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, dünyada GDO'lu pirinç üretiminin olmadığını açıklamıştı.

Hayati Yazıcı Mersin'de GDO'lu pirinç tartışmalarıyla ilgili gelişmeleri değerlendirirken, "GDO'lu olarak üretilen soya, mısır var ama pirinç yok. Kaldı ki burada söz konusu olan çeltik. Henüz kabuğundan ayrılmamış olan çeltik. Bulaşma olabilir. O da yargıda devam ediyor. Yargı süreciyle ilgili bir şey söylemem mümkün değil ama pirincinizi yiyebilirsiniz. Hele hele kilo sorununuz yoksa tereyağıyla pişirip yemenizi tavsiye ederim" açıklamasını yapmıştı. Mehdi Eker ise dünyada ticarete konu GDO'lu pirinç üretimi olmadığını belirterek, "Vatandaşlarımızın kafasını karıştırmaya, üreticilerimize zarar vermeye hiç kimsenin hakkı yoktur. Dünyada ticarete konu GDO'lu pirinç üretimi söz konusu değil" demişti

İKİ GDO IRKI BİRDEN VAR

İ TÜ Dr. Orhan Öcalgiray Moleküler Biyoloji - Biyoteknoloji ve Genetik Araştırmalar Merkezi (İTÜ - MOBGAM) 22 Nisan'da Mersin Limanı'nda ele geçen pirinçler üzerinde yaptığı GDO tarama testini sonucunda iki ayrı GDO ırkının birlikte var olduğu saptanmıştı. GDO'lu pirinç ırklarından birisi güve öldüren bir protein barındıran Çin kökenli Bt63, diğeri ise ABD'de 750 milyon dolarlık tazminata konu olan onaylanmamış LLRice601. Raporda, merkeze Mersin Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından gönderilen 7 numunede, "LLRice601 ve Bt63 ırklarının ikisinin birlikte var olduğu", pirinç spesifik yapılan Real - Time PCR ve DNA dizi analizleri ile tespit edildiği açıklandı. Değerlendirmede GDO'lu LLRice601 ve Bt63 ırkları hakkında şu bilgiler verilmişti:

"LLRice glufosinal - amonyum tabanlı herbisitlere toleranslı, ABD kökenli, Agrobacterium tumefaciens tekniğiyle üretilmiş, genetiği değiştirilmiş (GD) bir pirinçtir. ABD tarafından LLRice601 ve LLRice604 ırkları onaylanmamış, LLRice62 ve LLRice06 ırkları ise onaylanmıştır. 2006'da Bayer ABD Tarım Bakanlığı'na LLRice601'in bir cins uzun pirince bulaştığını bildirmiştir. ABD Tarım Bakanlığı'nın yaptığı araştırmada ABD pirincinin yüzde 30'dan fazlasının LLRice601, LLRice604 ve LLRice62 GD pirinciyle kontamine edildiği tespit edildi. Bu nedenle Bayer çiftçilere 750 milyon dolar tazminat ödedi. 2006 ile 2007 yılları arasında 30'dan fazla ülkede ABD'den ithal edilen pirinçlerde, Bayer'e ait ve onaylanmamış 3 adet GD pirinç türünün izleri tespit edildi.

Bt63 böcek haşaratlarına karşı dayanıklı, Çin'de devlet desteğiyle geliştirilmiş GD bir pirinç ırkı. Bt63 pirinç güve türlerine toksik bir protein üretiyor. Farelerle yapılan deneyler bu proteinin alerji benzeri sorunlar oluşturduğunu gösterdi. Bu nedenle dünyada üretimi yasak. Nisan 2005'teGreenpeace Çin'de 2003'ten beri yasadışı Bt63 pirinç üretimi olduğunu ortaya çıkardı." 

PİLAVÜSTÜ GDO

Greenpeace üyeleri, Ankara'da renkli bir eyleme daha imza attı. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın önüne gelen grup, seyyar nohutlu pilav arabaları ile GDO'lu pirinç eylemi yaptı. Eylemciler, "GDO'lara da masallara da karnımız tok" pankartı açarak basın açıklaması yapmak istedi. Ancak özel güvenlik görevlileri ile polisler, gruba müdahale etti. Çıkan arbedede eylemcilerin açmak istediği pankartlar parçalandı. Bakanlığın üç maddelik bir yasa tasarısı hazırladığını iddia eden eylemciler, "Bu çıktığında GDO'nun sofralarımıza girmesi serbestleşecektir. Bu esneklik yasayla desteklenirse GDO'nun masamıza kadar girmesinin önünde bir engel kalmaz" dediler.