Atatürkçü Düşünce Derneği Bursa Şubesi basın açıklaması düzenledi

CEREN SÜMBÜL / BURSADA BUGÜN

Atatürkçü Düşünce Derneği Bursa Şubesi, Bursa'da Sanayileşme ve Kentleşme kapsamında çevresel etkileri hiçe sayan projelere karşı Nilüfer Karaman Dernekler Yerleşkesi'nde basın açıklaması düzenledi.

Gerçekleştirilen basın açıklamasına CHP Bursa Milletvekili Kayıhan Pala ve ADD İlçe Başkanları katıldı.

Atatürkçü Düşünce Derneği Bursa Şube Başkanı Gürhan Akdoğan'ın konuşmasından satır başları şöyle;

Yıllarca anlattık, olmadı, her şeyi rant gören anlayışla vahşice çarpık kentleşme ve çarpık sanayileşme ile mücadele ettik, Bursa ovasını yok ediyorsunuz dedik. Sürdürülebilir kalkınma ilkesi doğrultusunda doğayı çevreyi koruyarak sanayileşmeyi, kentleşmeyi birlikte planlayalım dedik yine olmadı. Onlarca sanayileşme ve kentleşme sempozyumları düzenledik, raporlar hazırladık, kent yağmasına, ova talanına karşı davalar açtık ama bir türlü dinlemediler. 1977 yılında yapılan Tarımsal Arazilerin ve özellikle Bursa Ovası'nın korunması hakkındaki protokolde korunacak ova koruma alanı 20.000 hektar olarak belirlenmiş olmasına rağmen ova korunamamış, meydana gelen sanayileşme ve yerleşim nedeniyle, Ova koruma alanı 11.245 hektara kadar küçülmüştür. Bu duruma rağmen yapılan araştırmalar (2011 yılında belirlenen Ova koruma alanı 9.163 hektar) Bursa ovasının kan kaybetmeye devam ettiğini Ova alanının günümüzde 9.000 hektarın da çok altına düştüğünü göstermektedir. Bursa ovasının elimizde 9.000 hektarı kalırken onu da sulayamıyoruz. Bursa 2020 Yılı Çevre Düzeni Planın da bugüne değin yaklaşık 300 adet plan değişikliği yapılmıştır. Bu değişiklikleri yapan kurumlar sırasıyla Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Çevre Bakanlığı, Bursa İl Özel İdaresi ve Bursa Büyükşehir Belediyesi ile İlçe Belediyeleri ve meclisleridir.

300 PLAN DEĞİŞİKLİĞİ ŞU ŞEKİLDE

2020 yılını hedef alan 1/100.000'lik planda; onay tarihinden bu zamana kadar yapılan değişiklikler Bursa 2020 Yılı 1/100 000 Bursa'nın Anayasasında bulunmamaktadır. Günümüze kadar plan notları ile birlikte yapılan yaklaşık 300 plan değişikliği içinde;

CARGILL - Mesut YILMAZ dönemi (ANKARA ODAKLI) 1998 YILI

GÜRSU DIŞKAYA- (ANKARA ODAKLI) 2003 YILI

BESOB - İL ÖZEL İDARESİ 2008 YILI KOTİYAK- (ANKARA ODAKLI) 2010 YILI

TEKNOSAB (ANKARA ODAKLI) 2011 YILI

TARIM ALANLARINA İLİŞKİN PLAN NOTLARI DEĞİŞİKLİĞİ - YEREL ODAKLI

TOGG-ANKARA ODAKLI

SAMANLI BAĞLANTI YOLU-BURSA ODAKLI planlar örnek verilebilir.

"DAĞINIK VE PLANSIZ SANAYİLEŞME KENTSEL SORUNLARI BERABERİNDE GETİRMİŞTİR"

 Son 100 yıl içinde, endüstriyel üretim 100 kat artmıştır. İnsan etkinliklerinin ve nüfusun bu inanılmaz artışı çevre üzerinde önemli ölçüde olumsuz etkiler yaratmıştır. İlin genel arazi dağılımı içinde tarım arazisi 2016 yılında 417.420 hektarla toplam arazinin yüzde 38,34'ünü oluştururken, 2022 yılında 369.727,80 hektara düşerek %33,36' ya gerilemiştir. Yani son 16 yılda 47.692,20 ha tarım arazisi, tarım dışına çıkarılmıştır. Tarım dışına çıkarılan bu arazilerin büyük bir kısmı da yerleşim yerleri ve sanayi alanına dönüşmüştür. Türkiye'de olduğu gibi Bursa'da da plansız ve ağırlıklı dışa bağımlı bir sanayileşme söz konusudur. Bugün Bursa'da, faaliyette ve alt yapı çalışmaları devam eden, 17 adet Organize Sanayi bölgesi (OSB), 3 adet Özel Endüstri Bölgesi (ÖEB), 8 adet Sanayi Bölgeleri (SB), 24 adet Küçük Sanayi Sitesi (KSS) toplam 52 adettir. Yaklaşık olarak toplam 5.200 hektarlık bir alan kullanan Organize Sanayi Bölgelerinde, 153.000 civarında kişi istihdam edilmektedir. Bursa'da yeterince sanayi bölgesi oluşmuştur. Dağınık ve plansız sanayileşme, tarım arazilerinin yok edilmesi ve gecekondulaşma gibi kentsel sorunları da beraberinde getirmiştir. Artık, mevcut kapasite kullanımları da değerlendirildiğinde, yeni sanayi bölgelerinin açılmasına izin verilmemelidir. Sanayi Bölgeleri, Sanayi Siteleri dışında endüstriyel tesislerin kurulmasına ve çalışmasına izin verilmemelidir.

"TARIM ALANLARI KORUNMASI GEREKMEKTEDİR"

Kestel /Soğuksuda planlanan sanayi bölgesine; Süreç 2018'de başlıyor. Kestel'de OSB planlanan söz konusu alan 3 bin 300 dönümlük dev bir araziyi kapsıyor. Soğuksu'daki 3 bin 300 dönümlük alanın 2 bin 300' dönümü hazine arazisi iken konut yapmak amacı ile TOKİ'ye devrediliyor. Toki konut yapmaktan vaz geçiyor ve sanayiciler tarafından kurulan bir Kooperatif, TOKİ'den sanayi alanı olmak koşuluyla 2 bin 300 dönümlük alanı satın alıyor. Bin dönümlük şahıs arazisinin 800 dönümü anlaşma ile 200 dönümü de kamulaştırma yoluyla S.S İleri Teknoloji Sanayi Toplu Yapı Kooperatifine devri hususlarında TOKİ ile ilgili Kooperatif arasında 29.11.2017 tarihli protokolün imzalanıyor. Örneğin bu protokol içeriği nedir? bu kooperatife kimler ve hangi ileri teknoloji üretimi gerçekleştiren sanayiciler üyedir? Bunlar kamuoyu tarafından bilinirse şeffaflık, denetlenebilirlik, katılımcılık ta sağlanır. Bu arada OSB olarak kurulması planlanan alan, 2040 Çevre Düzeni Planı çalışmalarında da tarım ve orman alanı olarak geçiyor. Bursa 2020 Yılı 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Mülga Bayındırlık ve İskân Bakanlığı'nca 19.01.1998 tarihinde onaylanmıştır. Plan değişikliğine konu alanının bir kısmı "Diğer Tarım Alanı", bir kısmı "Tarımsal Niteliği Korunacak Alanlar" da kalmaktadır. Bursa 2020 Yılı 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planına ait plan hükümlerinin "4.1.2.GELİŞME İLKELERİ" başlığında: 4.1.2.1 maddesinde; Gelişme alanlarının, tarım alanlarını yok etmeyecek biçimde dengeli olarak geliştirilmesi esastır." denilmekte ve tarım alanlarının korunması hedeflenmektedir.

"KAPALI SİSTEM SULAMA BORULARI ALT YAPILARA ZARAR VERECEĞİ BİLİNMEKTEDİR"

Tarımsal Niteliği Korunacak Alan olarak planlı durumdaki ilgili parselde, plan ana kararlarını, sürekliliğini ve bütünlüğünü bozacak, tarım alanlarına sanayileşme ve şehirleşme baskısı yaratacak nitelikte parçacıl ve noktasal anlayışla sanayi ve depolama amaçlı organize sanayi bölgesi ilan edilmiştir. Tarım alanları; 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 8/c "Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz." Maddesi ile koruma altına alınmıştır. Ancak yapılan işlem kanun maddesini göz ardı etmektedir. Sanayi ve depolama alanı için seçilen bölge; Planlama alanları dışında, 1/100.000 ölçekli Bursa 2020 Yılı Çevre Düzeni Planında "Diğer Tarım Alanı", bir kısmı "Tarımsal Niteliği Korunacak Alanlar" da Soğuksu Mahallesi merkezine mesafesi yaklaşık 380 m iken Soğuksu mahallesinin doğu sınırı ile sınırdaştır. Sanayi ve depolama alanının bir bölümü (37,9 hektar) DSİ'lerinin Boğazköy Sulama proje sahasında kalmaktadır. Planlama raporunda da yer verildiği üzere söz konusu planlama ile yapılacak çalışmaların DSİ'lerinin tarımsal potansiyeli yüksek tarım arazilerinin sulanması amacıyla gerçekleştirdiği kapalı sistem sulama boruları, drenaj kanalları vb. alt yapılarını etkileyeceğini, zarar vereceği bilinmektedir.

"ADD BUNA BENZER OLUMSUZ YATIRIMLARIN TAKİPÇİSİ OLACAĞIZ"

Kurulması planlanan kimyevi tesisin bölgeye ve çok önemli bir sulak alan olan İznik gölüne ve 3. Derece sit alanı olan bölgeye vereceği zararın göz önünde bulundurularak iptal edilmesi son derece gereklidir. Şirket tarafından Bursa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kuruluna yapılan başvuruda aşınmazlarda seracılık ve ağaçlandırma yapılması talebi yapılmasına rağmen İznik gölüne 950 mt mesafede kimyevi madde atığı oluşturacak bir tesis kurulmak istenmesi akıl dışıdır. Diğer taraftan ilgili tesisin ihtiyaç duyacağı kimyevi maddelerin depolanması, yaklaşık 185ton/gün proses kaynaklı sıvı atıkların deşarjı, prosesle ilgili oluşacak toz emisyonları 3. Derecede sit alanı olan bu bölgeye ve İznik gölüne zarar vereceği açıktır. Tüm yukarıda belirttiğimiz hususlar meslek odalarının uzmanlık alanlarından edindiğimiz bilgiler yerel de yaptığımız çalışmalar, çeşitli taraflarla görüşmeler ile bilimsel temelli yaklaşımlar çerçevesinde oluşturulmuştur. Böylesi büyük ve geleceği etkileyecek projeler plan hiyerarşisi içinde 1/100000 1/25000 ve 1/5000 lik planlar yapılmadan özellikle Bursa'nın anayasası diyeceğimiz 2050 1/100000lik Çevre düzeni planı yapılmadan onu destekleyen ulaşım master planları gerçekleştirilmeden parçacıl şekilde yamalı bohça misali kesinlikle yapılmamalıdır. Duruşumuz toplum çıkarlarını önceleyen kentimizin geleceğini, doğayı ve çevreyi koruma sürdürülebilir kalkınma ilkesi çerçevesinde planlı sanayileşme yaklaşımlarını içermekte olup Atatürkçü Düşünce Derneği olarak bu veya buna benzer olumsuz yatırımların, planlamaların bundan önce olduğu gibi bundan sonrada takipçisi olacağımızı, Başta TMMOB, Baro ve Meslek odaları olmak üzere, Üniversitelerin değerli bilim insanları, çeşitli Çevre dernekleri, Demokratik kitle örgütleri ve siz değerli basın mensupları ile işbirliği içinde olacağımızı bir kez daha kamuoyuna arz ederiz.